“Hij”/ “hem” als “zij” / “haar” gezegd moet worden.

Vanavond kreeg ik een reactie van Lucia Rijker op een facebookpost waarin ik behoorlijk pissig op haar heb gereageerd.

Lucia – tof mens hoor – ging in Dream School 2018, aflevering 1, flink in de fout. Ze betitelde een transmeisje niet één keer, maar meerdere keren als ‘hij’ en ‘hem’. Tegen andere deelnemers/leerlingen en ook in de nagesprekjes met de rector. Dat terwijl het aan de hand van het uiterlijk van het meisje toch volstrekt duidelijk was dat het om een meisje ging.

Ja, ik begrijp hoe tv werkt en hoe montage van fragmenten werkt. En als er een onderbouwing zou volgen zou ik er nog iets mee kunnen. Maar er komt geen onderbouwing anders dan dat de presentatrice het moeilijk vindt om dit soort fouten niet te maken. Dat is wat mij betreft volstrekt onvoldoende. En dus doopte ik mijn pen in facebook-vitriool (valt wel mee hoor):

Nogal jammer dat LUCIA RIJKER (de hoofdletters zijn van haarzelf) het presteert om in de 1e aflevering van #DreamSchool minstens acht keer een transmeisje onterecht ‘hij’ of ‘hem’ te noemen. Excuses op camera, maar daarna gewoon door mee blijven gaan en in de opgenomen gesprekjes zonder het meisje erbij stug over haar als jongen blijven praten. Slordig, onprofessioneel en voor een transgender ronduit provocerend.

Gegeven de montage heeft zich dat dus een week afgespeeld. Met alle respect maar deze ‘motivational coach’ heeft een flink probleem in de omgang met transgenders. En dat stoort behoorlijk. Misschien een time-out nemen en eens heel goed nadenken, Lucia.

Het kan natuurlijk ook opzet zijn, gezien de montage. Dat maakt het dan nog lelijker.

Heel stoer – echt! – kwam er – minder stoer – een privé berichtje van Lucia:

Beste Anna ik hoop dat je kunt blijven kijken naar alle afleveringen en dat je iets genuanceerder in je feedback kunt zijn. Het was niet mijn intentie Jade pijn te doen maar ik heb het idee dat jij mij wel bewust wilt kwetsen! Jammer maar blijf aub kijken dan kun je deze 1ste aflevering beter begrijpen. Het is een serie geen soap maar een levensechte aflevering waar ook Eric en ik ons kwetsbaar maken met de jongeren!!
Alvast bedankt Lucia

Aangezien ik vind dat dit soort zaken gewoon publiekelijk besproken kunnen worden staat hieronder mijn repliek. Die hopelijk ook van nut kan zijn om anderen die het blijkbaar verdomd lastig vinden dat wij transgenders correct aangesproken willen worden duidelijk te maken hoe vervelend / irritant / bot / belachelijk / schofferend wij het vinden als het weer – voor de zoveelste keer mis gaat. Het spijt me voor hen die het nog niet doorhebben, maar ook transmensen kunnen boos worden. En dan wil ik het niet eens hebben over de twijfel over mijn begrijpertje die in haar antwoord verstopt zit:

Dag Lucia,

stoer dat je reageert. En nee, ik wil je zeker niet kwetsen. Ik blijf ook zeker kijken want ik wil weten hoe deze ellende opgelost wordt. Ik heb wat dat betreft behoorlijk slechte ervaringen met televisie.

Het gaat er bij mij echt niet in dat je zo – gegeven de montage – volhardend kunt zijn over zoiets kwetsbaars. Zelfs in de gesprekjes met de rector, het is echt onbestaanbaar. Wat je op die manier wel laat zien is hoe verschrikkelijk achteloos mensen soms spreken als het over transgenders gaat. Want het ziet er uit als achteloosheid.

Wat goed zou doen is dat je het niet op de vervolguitzendingen aan laat komen maar zelf met een verklaring komt wat er nu precies aan de hand was/is. En vooral dat je bereid bent om je eigen teksten over het verplaatsen in de ander wilt waarmaken. Dat gaat niet met de teksten die in de uitzending te zien waren, gewoon omdat je blijkbaar (op dat moment) niet lijkt te vatten hoezeer de ander gekwetst wordt door dit soort ‘incidenten’ die voor die ander geen incidenten zijn. Het kan goed aflopen op tv, maar de schade die aangericht wordt overstijgt dat wat er op tv te zien is.

Transgenders zijn amper bekomen van de transfobie van van der Gijp en Derksen en een paar weken later gebeurt dit weer. Dit soort gedoe is te frequent en te vaak zichtbaar, de gevolgen ervaren mensen als ik in het uitgaansleven, op de werkvloer en in legio sociale situaties.
Ik hoop dat je begrijpt dat Jade niet de enige is die pissig (of ziedend) wordt van het verkeerd aangesproken worden. Ikzelf heb het in het verleden veel te vaak mee moeten maken in de periode dat ik een transitie door moest maken. Mij is het dus onmogelijk om hier neutraal in te blijven. Ik ken de pijn van Jade maar al te goed.

Het is ook niet interessant of jij je kwetsbaar maakt voor de jongeren, dat hoort bij zo’n programma en mag gewoon van je verwacht worden. Het is veel interessanter of jij leert je bewust te zijn van wat transgenders voelen wanneer ze voor de zoveelste keer verkeerd benaderd worden en vooral dat je laat zien echt moeite te doen dat af te leren.
Ik wens je veel succes toe.

Zelf zou ik het fijn vinden om verschoond te blijven van deze zaken die ook bij mij ongevraagd op het bordje geflikkerd zijn door een bijzonder tv programma dat ik met interesse volg.
Alles is bespreekbaar, maar dat betekent niet dat alles zomaar gezegd kan worden zonder consequenties.
Dus. Mocht je hier op terug willen komen dan ben je altijd welkom. Met mij valt prima te praten, mits correct aangesproken.

Alice Verheij
Middelburg

Voor diegenen die meer willen weten is hier een link naar een prima wikihow-lijstje van do’s & don’ts als het om het omgaan met ons soort mensen gaat.

Anna A. Ros

Wees de eerste om te reageren

Geef een reactie