Beste vrienden, vriendinnen en vriendandersen,
ik ga het nu eens niet hebben over politiek of zoiets maar wel over hoe wij in de samenleving met elkaar omgaan. Aanleiding daartoe is het vooral begripvolle en lieve stukje van Ted van Lieshout naar aanleiding van de overwinning van een jonge transvrouw bij Hollands Next Top Model. In dat stukje gebruikt hij ten onrechte en eigenlijk uit onwetendheid van de impact het woord ‘omgebouwd’. In een uitwisseling naar aanleiding daarvan paste hij dat aan. Zoals dat hoort en natuurlijk waardeer ik dat.
Toch schuurt er iets bij me. Het simpele gegeven dat zelfs in de nadenkender kringen in de samenleving er nog altijd met groot gemak in het geval van transseksuelen gesproken wordt in termen van ombouwen vind ik triest. Voor veel mensen als ik komt dat woord keihard aan. Goed vergelijkbaar met het woord ‘nikker’ voor mensen met een donkere huidskleur of ‘neuzen’ voor Joden. Het is een onderscheidend woord, waarbij onderscheidend synoniem is voor discriminerend. Ik ben daar tegen en ik vind dat de samenleving wat meer fatsoen zou moeten kweken. Dat geldt bij veel onderwerpen maar zeker ook bij dit onderwerp.
Ik heb een eenvoudig voorstel en ik zou het fijn vinden als jullie er allemaal gehoor aan geven (en mocht je het ermee eens zijn dat ook aan anderen laat weten): schaf het gebruik van het woord ombouwen af als het om mensen gaat! Spreek en schrijf over transformeren of om het even wat voor maatschappelijk aanvaardbare term, maar niet over ombouwen. Want mensen als ik zijn net al jij mens, geen huis, geen auto en ook geen computer. We zijn zelfs geen transformers hoewel wij wel een transformatie doormaken. Een goede vriendanders zij ooit tegen mij dat ik een verandermens ben en dat klopt. De essentie zit echter vooral in dat mens en dat sluit uit dat ik omgebouwd ben.
Anna A Ros
Ik gebruikte het woord “ombouwen” niet uit onwetendheid, maar omdat het in de context een gangbare term is. Ik zette het tussen aanhalingstekens omdat ik me bewust ben van de manier waarop het woord klinkt. Ongeveer zoals jijzelf het woord “nikker” tussen aanhalingstekens hebt gezet.
Mijn veronderstelling is dat je onwetend was over de gevoeligheid. En inderdaad, ‘nikker’ was een gangbare term. Door meer begrip verbannen uit de taal als onaanvaardbaar. Dat is exact mijn punt.